پایگاه رهنما:

این واقعیتی غیر قابل کتمان است که زندگی امروز ما فقط در دنیای حقیقی خلاصه نمی‌شود و دنیای مجازی با گستره بی‌سروته اش، زندگی دوم ما را تشکیل می‌دهد. هم‌سفره شدن با آدم‌هایی که در چند قدمی ما هستند و یا آن‌هایی که هزاران کیلومتر از ما فاصله دارند، تنها در عرض چند ثانیه و حتی کمتر از آن بخشی از این زندگی ثانوی است که با رشد عجیب و بدون مکث رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی، به راحتی فشردن یک دکمه و یا لمس نشانه گر، راحت‌تر هم شده است.
طی این سال‌ها فعالیت پیام‌رسان‌هایی از جنس تلگرام و یا نرم‌افزار‌هایی که به راحتی از طریق سایت و اپ‌استور‌های ایرانی نیز قابل دانلود بوده و امکان ارتباطات نامشروع مجازی و پخش محتوای مستهجن را از طریق کانال‌ها و اتاق‌های گفتگو در دسترس کاربران قرار می‌داد تا امروز که شبکه‌های اجتماعی مثل اینستاگرام امکان ارتباط آنلاین را به راحتی در اختیار مخاطب خود قرار می‌دهد، بستری برای ترویج بی‌بندوباری اخلاقی و در واقع سبک زندگی غیر اسلامی در جامعه را فراهم کرده است.
بحث بر سر تست غذا، چیدمان دکوراسیون داخلی خانه، مدل گره زدن روسری یا تزیین سالاد، کیک تولد و حتی دورهمی اعلان جنسیت نوزاد به دنیا نیامده نیست، حالا زندگی خصوصی آدم‌ها معنایش عوض شده و آن اتفاقی که روزگاری پشت در‌های بسته چاردیواری آدم‌ها رخ می‌داد، امروز جلو لنز کوچک دوربینی عیان می‌شود که در سمت دیگرش و جلو چشم هزاران کاربر عیان‌تر می‌شود.
راه دوری نمی‌رویم، همین کوچه‌پس‌کوچه‌های دور و اطراف خودمان، آدم‌هایی هستند که نهایت استفاده را از ولنگاری فضای مجازی و بی‌خیالی متولیان آن برده و با یک استوری چندثانیه‌ای یا حتی یک لایو کوتاه چنددقیقه‌ای و آمیختن آن با جملات، عبارات و تصاویری منافی اخلاق انسانی و نه اسلامی، آسان و بی‌دغدغه شرافت را پای منفعت خود قربانی می‌کنند.
کاربران فضای مجازی در همین مدت کوتاه حضور خود در این فضا، بار‌ها و بار‌ها مفاهیمی را مشاهده می‌کنند که پس از مدتی انجام آن در فضای فیزیکی برایشان عاری از قباحت می‌شود. متأسفانه در این فضا واژه‌هایی مثل «حیا»، «عفت» بی‌مفهوم است و رفتار زمخت و بی‌قاعده و قانون بازیگردانانش، جایی برای حصار و حریم نمی‌گذارد و آسیب‌هایی از جنس بی‌اخلاقی دامن‌گیر حریم مقدس خانواده می‌شود؛ نمونه آن هم کم نبوده و نیست، آمار دختران نوجوان و کم سن و سالی که تنها با دیدن پست‌های هرازگاهی آدم‌هایی که نه‌تن‌ها باطنشان که حتی ظاهرشان را هم به‌درستی نشناخته‌اند و تنها به صرف بالارفتن شمارشگر زیر پست‌ها، شرافت و آینده خود را به بهایی ارزان فروخته‌اند، یا زندگی بربادرفته زوج‌هایی که شریک زندگی خود را با عروسک‌های خوش‌تراش در یک کفه ترازو گذاشته‌اند و در جنگ نابرابر با بلاگر‌ها و شاخ‌های اینستاگرامی تنها به لذت‌های آنی دل‌خوش کرده‌اند.
آمیخته شدن تکنولوژی با بخش‌های مختلف زندگی فی نفسه آسیب‌زا نیست؛ اما به مثابه جمع شدن فرصت و تهدید کنار هم است. به بیان دیگر حکایت همان شمشیر دو لبه که حالا و این روز‌ها با گسترش لحظه به لحظه انواع نرم‌افزار‌ها و جا خوش کردنشان در تلفن‌های همراهی که در دست کوچک و بزرگ جامعه است، انگار لبه تیزترش به سمت خودمان نشانه رفته و صدای این زنگ خطر را از لابه‌لای کانال‌های پیام‌رسان‌های خارجی، صفحات رنگ‌به‌رنگ شبکه‌های اینستاگرامی و خط به خط توییت‌های بی وقت و ساعت به وضوح می‌توان شنید. گاهی صدای این زنگ خطر آن‌قدر بلند می‌شود که به گوش قانون‌گذاران کشور نیز می‌رسد، اما سؤال بی‌جواب باز هم همان است که این فضای بی سر و سامان تا کی و کجا رها به حال خود باقی خواهد ماند؟
فضایی که یک سر آن برنامه ریزان آن سوی مرز‌ها و اداره‌کنندگان شبکه‌های مجازی خارجی هستند که سیطره فرماندهی خود را روی گروه سنی نوجوان و جوان گسترانده‌اند و تلاش می‌کنند با تولید محتوای نامناسب، هویت و فرهنگ ایرانی را در فضای ولنگار مجازی به آسانی معدوم کنند و در سوی دیگر مباشران داخلی‌شان که با انگیزه بیشتر دیده شدن و در واقع به خاطر یک مشت علامت تأیید، تصاویری از خود و روابطشان را در معرض دید عموم می‌گذارند و به آسانی حیثیت انسانی را لگدمال می‌کنند.
تولید محتوای باکیفیت اخلاقی، جلوگیری از رشد فزاینده فعالیت سلبریتی‌های اینستاگرامی، ممانعت از انتشار بی‌ضابطه لایو‌ها و گفتگو‌های غیراخلاقی، تنها بخشی از آن چیزی است که سال‌ها پیش قرار بود با راه‌اندازی اینترنت داخلی و شبکه اطلاعات ملی کمی سروسامان بگیرد.
ایده‌ای که از سال ۸۴ و دوران فعالیت دولت نهم طراحی شد و طی این سال‌ها در دوران زمامداری دولت‌های مختلف بار‌ها بازطراحی شده است و با اینکه وزیر ارتباطات دولت سیزدهم وعده راه‌اندازی این شبکه تا پایان سال ۱۴۰۳ را داده است، اما هنوز این سؤال به جای خود باقی است که طرح شبکه ملی اطلاعات آن‌گونه که در سند ضرورت تبیین الزامات آن قید شده، به واقع می‌تواند به عنوان زیرساخت ارتباطی کل فضای مجازی، شبکه‌ای از زیرساخت‌های ارتباطی با مدیریت مستقل کاملاً داخلی، شبکه‌ای حفاظت‌شده نسبت به اینترنت و شبکه‌ای با امکان عرضه انواع محتوا و خدمات ارتباطی سراسری برای آحاد مردم باشد؟! معصومه باباجانی